دو روی سکه رقابت تکنولوژیکی و ژئوپلیتیکی بین دموکراسی ها

پایگاه خبری فولاد ایران-نشست ماه گذشته بریکس در کازان، فشار فنی‌تر، اما از نظر ژئوپلیتیکی پیامدتر «برای جامع‌تر کردن و عادل‌تر کردن معماری مالی بین‌المللی» را به نمایش گذاشت. به گزارش فولاد ایران، وزرای دارایی بریکس سه هدف را مشخص کردند.
یک: یک سیستم پرداخت فرامرزی، جدا از سیستمی که شامل سوئیفت مستقر در بلژیک، بانک‌های غربی و فدرال رزرو و بانک‌های مرکزی وابسته است.
دو: تسویه اوراق بهادار و خدمات سپرده گذاری.
سه (که بریتانیا به عنوان یک مرکز بیمه جهانی باید به آن توجه کند): یک سیستم بیمه اتکایی جایگزین.
هر سه منعکس کننده اولویت های فوری روسیه هستند. پس از حمله تمام عیار ولادیمیر پوتین به اوکراین، بانک های روسی از سوئیفت و بسیاری از روابط بانکی خبرنگاری اخراج شدند. ذخایر بانک مرکزی مسکو در یوروکلیر مسدود شده است. تحریم‌ها بر تجارت نفت روسیه اثربخشی خود را از تسلط غرب بر بیمه می‌گیرند.
این اضطرار یک تعارف برای غرب است. این کار تحریم های مالی غرب را ثابت می کند و تشدید آنها را تشویق می کند.
اما آیا باید نگران باشیم که تلاش برای اتصالات بین مرزی مالی جایگزین می تواند محقق شود؟
به یک معنا، چین قبلاً این کار را با سیستم پرداخت های بین بانکی فرامرزی خود انجام داده است. Cips برای تراکنش‌های یوانی همان کاری را انجام می‌دهد که سیستم چیپس ایالات متحده و فدرال رزرو برای پرداخت‌های دلاری انجام می‌دهند. اما در حالی که فعالیت Cips افزایش یافته است، برای کسانی که به راحتی می توانند با دلار معامله کنند جذابیت خاصی نداشته است و درکنار راه‌حل‌های فنی، سؤالات حاکمیتی که با یک معماری مالی جایگزین مواجه هستند، بسیار زیاد هستند. به عنوان مثال، Cips به همان اندازه در معرض نظارت‌های دولت در پکن است که چیپس در واشنگتن، یوروکلیر در برابر بروکسل و سوئیفت برای هر دو. سپس چالش های اقتصادی وجود دارد.
بسیاری از کشورهایی که به دنبال جایگزینی برای وابستگی به دلار هستند، صادرکنندگان خالص ساختاری هستند، ارزهای غیرقابل تبدیل یا هر دو دارند. در غیاب تجارت دوجانبه کاملاً متوازن، فقدان یک وسیله مبادله قابل تبدیل مشترک – دلار یا یورو امروز – منجر به ادعاهای کج‌رو و فزاینده نسبت به ارزهای یکدیگر می‌شود. برای مثال، ساده‌تر کردن پرداخت مستقیم روسیه به روپیه هند، به درد سر روسیه در مورد اینکه با روپیه‌هایی که گرفته است چه کند کمکی نمی‌کند.
ولی رقابت های فناوری و ژئوپلیتیک دو روی یک سکه هستند. اگر برخی کشورها از فناوری استفاده کنند که مبادلات فرامرزی را ارزان‌تر و کارآمدتر می‌کند، رقابت برای تجارت بخش غیرمتعهد جهان ادامه خواهد داشت. بانک های مرکزی در حال توسعه ارزهای دیجیتال و آزمایش دفاتر کل توزیع برای تسویه حساب‌ها هستند. بانک تسویه حساب‌های بین‌المللی تا حدی با فناوری دیجیتالی که به بانک‌های مرکزی نقش مستقیمی می‌دهد، برای نوسازی یا جایگزینی شیوه‌های قدیمی برون مرزی کار کرده است.
می توان تصور کرد که بریکس ممکن است از یکی از این پروژه ها، mBridge، که بانک مرکزی چین را به عنوان شریک دارد، به عنوان طرح اولیه استفاده کند. اگر چین، یا مجموعاً بریکسی ها، خواهان فناوری انتقال فرامرزی هوشمندتر باشند، ساختن آن دشوار نخواهد بود. برای جذب کاربران، آنها باید بر مشکلات حاکمیتی که در بالا ذکر شد غلبه کنند. اگر این کار را انجام دهند، می توانند انگیزه های اقتصادی برای یک تغییر عمیق ژئوپلیتیکی در فعالیت های مالی ایجاد کنند.
به نوبه خود، غرب می تواند با انکار هر مؤسسه مالی از توانایی اتصال همزمان به هر دو سیستم، هزینه تغییر را تشدید کند و این اقتصاد جهانی را به بلوک های جداگانه با ارتباطات مالی کمی تقسیم می کند. خیلی بهتر است که رهبری فناوری را دوباره به دست آوریم و سیستم دلار محور را به چیزی به همان سرعت، ارزان و کارآمد ارتقا دهیم که هر کس دیگری می تواند ارائه دهد. این امر مزیتی را که یک بلوک رقیب می‌تواند ارائه دهد، کاهش می‌دهد، در حالی که جذابیت دسترسی به ثروتمندترین، نقدشونده‌ترین و بازترین بلوک‌های اقتصادی در جهان را حفظ می‌کند.
اتحادیه اروپا در این زمینه مسئولیت ویژه ای دارد. تمایل ایالات متحده برای رهبری دفاع از چندجانبه گرایی دموکراتیک غیرقابل اعتماد است. و بانک مرکزی اروپا بیشتر از فدرال رزرو از نوآوری – از جمله کار بر روی یک ارز دیجیتال و اتصال فرامرزی – استقبال کرده است. اما برخلاف بانک مرکزی اروپا، سیاستمداران اروپایی به طور کامل از واردات ژئوپلیتیکی یورو دیجیتال و استفاده بین‌المللی آن آگاه نیستند. در عوض، آنها دست خود را بر سر رقابت عقب مانده اروپا و استقلال استراتژیک محدود فشار می دهند. در اینجا راهی برای بهبود هر دو وجود دارد.

منبع: فایننشال تایمز